Willem Sluiter hield van rust en stilte. Boeken lezen en studeren op zijn kamer, wandelen in de vrije natuur, niet te veel mensen om zich heen. Vandaar dat hij met enthousiasme het eenvoudige landleven beschrijft, ver van alle stedelijke drukte en gewoel.
Zijn grote gedicht ”Buiten-leven”, meer dan 1500 versregels lang, bezingt de lof van het land, de geneugten van de natuur, de rust van de studeerkamer. Dat doet de dichter trouwens niet zomaar vanuit eigen inspiratie, maar in navolging van de grote traditie van het zogenaamde ”hofdicht”.
Bijzonder aan zijn invulling is wél dat hij de rust van het land verbindt met een beter in staat zijn tot bidden en mediteren, zodat het buitenleven voor hem ook betekent: dichter bij God leven.
Buiten-leven
Gy die geduerig gaet betreden
De straten van Uw trotsche Steden,
En leeft, na uw begeerlikheit,
By al des Werelts heerlikheit;
En onderdies u seer verwondert,
Hoe ik alhier, dus afgesondert,
Op sulk een plaetsje woonen mag,
Daer nooit uw oog iet cierliks sag;
Die roept, als of gy groot gelijk hadt;
Hoe kont gy woonen in dit slijkgat?
Ik moest’ er sterven voor mijn tijt;
Houdt op: te wijdt gaet dit verwijt.
Al schijnt het u hier slecht en oolik,
Ik leev’ er wel-vernoegt en vrolik,
En wensch, in vred’, op mijn manier,
Mjn leven soo te einden hier.
De lust om prachtige gebouwen
En straten vol van volk t’ aenschouwen,
’t Gewoel, ’t geloop, ’t gekoop, ’t geprael,
Kan ik verachten altemael.
My dunkt, ik hebbe, door Godts zegen,
Voor my een Koninkrijk verkregen,
Wanneer ik op mijn kamer mag
Iet vruchtbaers werken al den dag.
Op aerden is geen stadt of stede,
Die ’t hert geeft ware rust en vrede;
Of seker, waer der ergens een,
Elk mensch liep, in gedrang, daer heen.
’k Haek na een plaets, niet die plaisierig
Of vol gewoel is, of gansch cierig,
Maer die bequaem is, om mijn geest
In ’t still’ te oeff’nen allermeest.
Hier kan mijn ziel sich best vermeien,
Van Godt verquikt in gras’ge weien,
Gevoert aen wat’ren sacht en stil.
Hier segt s’: Heer, sus lust my u will
Hier hang’ ik vaster aen den hemel,
Dan in het ongestuim gewemel
Der werelt, die my lokt en vleit,
My toonend’ al haer heerlikheit.
Hoe vry en heuglik kan men buiten.
Voor Godt sijn ziel-begeerten uiten!
Het hert komt in den hemel haest,
Of d’ hemel wordt in ’t hert geplaetst.
Maer (om te spreken sonder veinsen)
Ik weet niet, waer ik mijn gepeinsen
Al laet’, wanneer ik, in de Steên,
Door ’t volk gae langs de straten treên.
Hoe soet is ’t, ’s morgens, op het singen
Der voog’len, uyt het bedd’ te springen,
En dan te sien, wat, tot Godts lof,
Is uitgesproten in den hof!
Wat geeft dan tijt en vlijt al vruchten
In sulke stille lantgehuchten!
Wat werpt de vroege Morgen-stont
Ons dan al gouts toe uit haer mont!
O! die, bevrijt van aerdsch geslommer,
Slechts gaet of sit in dichte lommer,
Op d’ oever van een suiv’re beek,
En houdt daer met sijn Godt gespreek,
Die wordt bekoorliker gedragen,
Dan in karos of gulde wagen
Door ’t allermeest geswier der stadt,
Daer ’t aerdsch alleen wordt hoog geschat.
Soo lang’ als ik maer niet en misse
Een bly gemoet en vry ghewisse,
En mag gevoelen in mijn geest
Slechts dat geduerig vreugden-feest,
Wat sal ik dan om ’t ander geven?
Een vrolijk hert is ’s menschen leven:
En dat bewaer ik beter hier,
Dan midden in het Stadt-geswier.
Een ander mag sich sterker voelen,
Om, onder ’t menigvuldig woelen,
Sijn aendacht even sterk te voên,
Ik ben te swak om sulks te doen.
’k Bevinde, datmen langs de straten
Vol wereltsch’ eere, glans, en staten,
Veel meer naer d’ aerde buigt en nijgt,
Dan opwaerts naer den Hemel stijgt.
Fragmenten uit Willem Sluiters ”Buiten-leven” (1668).
Bijzonder, dat er dus in honderden jaren eigenlijk weinig veranderd is :) het verlangen om ons los te worstelen uit de wereldse drukte is niet nieuw.
BeantwoordenVerwijderen